متی

نام متی در میان دوازده حواری آورده شده است. او حتی در انجیل خود واقعه روزی را یادداشت می‌کند که عیسی او را از شغلش به عنوان جمع‌کننده مالیات برای رومیان، فراخواند تا از پی او برود (متی 9: 9 را ملاحظه کنید). دو نام در عهد جدید رایج بود. در توصیف مَرقُس از این واقعه، متی با نام دیگر خود، لاوی پسر حلفای خوانده می‌شود.

​

همانطور که در بالا اشاره کردیم، ذکر موارد جالب و بسیاری که در آن عیسی کاری انجام داد یا برایش اتفاقی افتاد که تحقق مستقیم پیش‌گویی‌های صدها سال پیش در عهد عتیق بود، موجب مسرت متی بود. عبارت مورد علاقه او این است که "این واقع شد تا کلام انبیا به حقیقت پیوندد". همانطور که انجیل را می‌خوانید، به پیشگویی‌های مربوط به زایمان باکره، زادگاه عیسی در بِیت‌لِحِم، کار او در جلیل، شفای بیماران، شیوه آرام او در موعظه، و سوار شدن بر الاغ در مسیر اورشلیم دقت کنید. حتی پیش‌بینی زکریا در مورد تعداد دقیق نقره‌هایی که به یهودای خائن پرداخته شد، مورد توجه متی قرار می‌گیرد.

​

متی مانند لوقا، شجره‌نامه عیسی را فهرست می‌کند و نَسَب خون او را از داوود پادشاه و از ابراهیم ثابت می‌کند. او تنها انجیل‌نویسی است که درباره دیدار حکیمان شرقی از عیسای نوزاد و تلاش بیهوده هیرودیس برای کشتن رقیب احتمالی خود، تحقیق و آن را ثبت کرده است.

​

متی در بابهای پنجم تا هفتم، شرح بسیار مفصلی از موعظه بالای کوه ارائه می‌دهد. این بیانیه آغازین عیسی در مورد چیزهایی است که از شاگردانش می‌خواهد. اگر به این فکر کرده‌اید که پیرو عیسی شوید، یا هم اکنون سفر در مسیر پادشاهی خدا را شروع کرده‌اید، خواندن این مطلب برایتان ضروری است. در اینجا عیسی این ایده را مطرح می‌کند که خداوند، خدایی نیست که بشود با قربانی‌های گران قیمت یا روزه یا صدقه برای فقرا کارهای او را جبران کرد. او به ما پدری را نشان می‌دهد که فرزندانش را دوست دارد، و وقتی آنها او را ناامید می‌کنند گریه می‌کند، خدایی که خود، معیاری است که باید به آن برسیم. برای پیروان عیسی، این کافی نیست که ادعا کنند که تا کنون هرگز کسی را نکشته‌اند. آنها باید حتی بر احساسات نفرت و میل به انتقام که منجر به قتل می‌شود نیز غلبه کنند. او سیستم مفصلی از سوگندهایی را که فریسیان برای تضمین وعده‌های خود ایجاد کرده بودند رد می‌کند. یک ایماندار باید همیشه حقیقت را بگوید همانطور که خداوند می‌گوید. جایز نیست همسایه خود را دوست داشته باشید اما از دشمن خود متنفر باشید. شما باید حتی با کسانی که زندگی شما را تبدیل به نکبت می‌کنند مهربانی کنید، زیرا خدا چنین است. او باران را بر بد و خوب، یکسان می‌فرستد به این امید که دشمنانش توبه کنند و دوستان او شوند. "پس شما کامل باشید چنانکه پدر آسمانی شما کامل است" (متی 5: 48). راه دیگری وجود ندارد. و می‌گوید نگران خوراک و پوشاک و فردا نباشید. بر پادشاهی خدا تمرکز کنید، و پدر آسمانی شما آنچه را که نیاز دارید فراهم خواهد کرد.

​

از باب 13 به بعد، متی فهرست جامعی از مَثَل‌های معروف عیسی را گردآوری می‌کند. اینها داستان‌هایی هستند که از زندگی روزمره گرفته شده‌اند، و هر کدام یک اصل مهم را به شکلی تعلیم می‌دهد که می‌شود براحتی به یاد ‌آورد. مَثَل‌ها عیسی را از شر دشمنانش در امان نگه می‌داشت. او می‌توانست در مورد پادشاهی خدا صحبت کند، خود را به شکل یک کشاورز، یا تاجر یا پسر یک پادشاه درآورد، و بنابراین چیزی نبود که بتوانند با آن، او را متهم به خیانت علیه سزار کنند. اگر شاگردان متوجه مطلبی نمی‌شدند، زمانی که با او خلوت می‌کردند، راهنمای شخصیت‌های داستان را از او می‌خواستند. اما اغلب معانی آنقدر شفاف بود که حتی دشمنانش هم می‌توانستند ببینند که او آنها را محکوم می‌کند.

​

متی در آستانه مصلوب شدن عیسی، بوضوح نشان می‌دهد که چگونه رهبران یهودیان از عیسی متنفر بودند و چگونه او به نوبه خود ریاکاری آنها را آشکارا افشا می‌کرد. متی نیز مانند یوحنا، ملاقات عیسی با پیروانش را در جلیل و پس از رستاخیز از مرگ ثبت می‌کند. او کتابش را با فرمان عیسی به رسولان، به پایان می‌برد:

​

"پس بروید و همۀ قومها را شاگرد سازید و ایشان را به نام پدر و پسر و روح‌القدس تعمید دهید. و به آنان تعلیم دهید که هرآنچه به شما فرمان داده‌ام، بجا آورند." (متی 28: 19-20)