خلاصهای از کتاب مقدس و کتابهای آن

سلطان سلیمان
امثال - کتاب حکمت
امثال، سخنانی است که تجربیات زندگی را به طرزی دلپذیر و بهیادماندنی خلاصه میکند. ما همیشه از آنها استفاده میکنیم و عجیب است که بسیاری از مردم امثال کتاب مقدس را نقلمیکنند بدون اینکه بدانند از کجا آمده است؛ مثلاً: "غرور پیشروِ نابودی است"، "به هنگام نیاز، دوست واقعی شناخته میشود"، و "هر چه بکارید درو میکنید". تنها زمانی که سعی میکنید یک ضربالمثل بسازید، متوجه میشوید که چقدر ذکاوت و مشاهده طبیعت انسان در این گفتهها وجود دارد. پادشاه سلیمان، همانطور که در کتاب پادشاهان دیدیم، از خرد فوقالعادهای برخوردار بود. بیشتر کتاب امثال را میتوان به او نسبت داد. او حتما منشیهایی داشته که تراوشات او از مشاهداتش را یادداشت میکردند. سخنانی که بعداً در مجموعهای که در کتاب مقدس خود داریم جمعآوری شدند.
کتاب امثال با تمثیلی مبسوط آغاز میشود که 9 باب را دربرگرفته و بر اساس دو زن نمادین است. یکی حکمت است که در خیابان میایستد و رهگذران را صدا میکند تا بابت اینکه ما فقط یک وجود داریم قدردان باشند و به آنها هشدار میدهد که وقت خود را برای جاذبههای پوچی که به سرعت میآیند و میروند تلف نکنند، بلکه برای خدا خدمت کنند که واقعاً میتواند به ما پاداش دهد. در مقابل حماقت قرار دارد. او به عنوان یک زن زناکار جذاب به تصویر کشیده شده است که از مردان جوان دعوت میکند تا به اتاق او بروند تا از لذتهای کوتاه و غیرقانونی که به مرگ ختم میشود لذت ببرند. قرار است تضاد بین خدمت به خدا یا دنبال کردن راه دنیا، وسوسه پول و لذت را ببینیم. و این، مَثَل عالی عیسی (درباره دو راه) را در سالهای دور پیشبینی میکند، راه باریک و طاقت فرسایی که به زندگی جاودان منتهی میشود و راه عریض و آسانی که به نابودی میانجامد.
از باب دهم به بعد، با مجموعهای باشکوه از قوانین و هشدارهای اغلب سرگرمکننده اما قدرتمند روبرو هستیم که همه جنبههای زندگی را پوشش میدهد. آنها امروز نیز به اندازه زمان سلیمان، صادق هستند، در واقع برخی از آنها بهروز هستند. به عنوان مثال هشدارهای مکرر در مورد بیتوجهی به نظم و انضباط کودکان را در نظر بگیرید. ما ثمرات "تربیت بچه نیازمند تادیب و تنبیه است[1]" را در جامعه خود میبینیم، وقتی گروههای نوجوان شهرهای بزرگ را به وحشت میاندازند. صدمهای که از تهمت و غیبت پشت سر دیگران به وجود میآید، خردمندی در مشورت با طیفی از مشاوران قبل از اقدام، خطری که غرور ما را به سمت اقدامات شتابزدهای سوق میدهد که بعداً پشیمان میشویم؛ همه اینها و موارد دیگر در این کتاب شگفتانگیز منتظر توجه شما هستند. و بارها و بارها سلیمان به این نکته برمیگردد که اگر زندگی خود را بر اساس دستورات خدا قراردهیم، خوشبختی اکنون و نعمت آینده را خواهیم یافت. او تأکید میکند: "در همۀ راههای خود او را در نظر داشته باش، و او طریقهایت را راست خواهد گردانید".
[1] معادل فارسی برای ضربالمثلی که در امثال13: 24 آمده است.